رشد جمعیتی بهشدت کاهنده است. در این میان رشد جمعیتی استانهای اردبیل، ایلام، لرستان و گیلان بسیار کاهش یافته که ناشی از مهاجرت است و در مقابل رشد جمعیتی بوشهر بهدلیل وجود پارسجنوبی و استانهای تهران و البرز بهدلیل مهاجرپذیر بودن افزایش یافته است.آذر همچنین با اشاره به هرم سنی کشور براساس سرشماری سال 90گفت: در هرم سنی دو مستطیل زرد رنگ وجود دارد.
یکی از آنها مستطیل گروه 20تا 23سال است و اوج بهرهوری جمعیت ماست و اگر زیرساخت، امکانات و شغل فراهم باشد با توجه به سطح تحصیلات میتوان حداکثر بهرهوری را داشت. این در واقع موج جمعیتی دهه 60 و متولدین دهه 60هستند اما مستطیل زرد رنگ دیگر بسیار نگرانکننده است چرا که به اندازه مستطیل بالا عرض ندارد و نشان میدهد کسانی که ازدواج میکنند و تشکیل خانواده میدهند بهویژه دهه شصتیها، حاضر نیستند فرزند زیادی داشته باشند.
وی البته تاکید کرد: درصورتی که افزایش جمعیت بدون توجه به بخشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی انجام شود چالشهای جدیتری در حوزه جمعیت ایجاد خواهد شد.عادل آذر رئیس مرکز آمار ایران با همچنین گفت:افزایش جمعیت بدون توجه به بخشهای اقتصاد، اجتماع و فرهنگ امکانپذیر نیست و تجربه دیگر کشورها نشان داده اگر روند رشد جمعیتی را دستکاری کنند اما آن را در یک بستر یکپارچه و نظاممند نبینند چالشهای جدیتری در حوزه جمعیت ایجاد خواهد شد.
او که دیروز صبح با حضور در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی گزارشی از سرشماری سال 90را به نمایندگان ارائهداد و افزود: براساس سرشماری صورت گرفته بعد خانواده از پنج نفر به 3.55نفر رسیده یعنی« بُعد» جمعیت در حال کاهش است و خانوارها حاضر نیستند فرزند زیادی داشته باشند. اگر در سال55خانوارهای متوسط پنج نفره بودند و سه فرزند داشتند در سال 90این میزان به1.5بچه رسیده است، در حالی که در حال حاضر 21میلیون خانوار در کشور وجود دارد.
به گزارش ایسنا، آذر با اشاره به دغدغه مجلس، دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام برای بررسی مجدد سیاستهای جمعیتی درباره پیشبینی مرکز آمار ایران از ساختار جمعیت در سالهای آینده، گفت:درباره میزان باروری به این معنا که یک بانوی ایرانی در 15تا 49سالگی باید چند فرزند داشته باشد چند سناریو پیشبینی شده است.
در حال حاضر میزان باروری 1.9فرزند است. بر این اساس سناریوی بدبینانه در 40سال آینده این است که میزان باروری در سال 1430به 1.3فرزند خواهد رسید اما در مقابل سناریوی خوشبینانهای هم هست که برخی همکاران مرکز آمار ایران به آن اعتقاد دارند و آن اینکه میزان باروری به 2.1فرزند میرسد.
رئیس مرکز آمار با رد گمانهزنیها درباره کاهش جمعیت ایران به 35میلیون و 300هزار نفر تأکید کردکه براساس سناریوهای تعریف شده در مرکز آمار ایران، جمعیت ایران در بدبینانهترین حالت از 91میلیون نفر کمتر نمیشود و در خوشبینانهترین حالت هم بیش از 102میلیون نفر نخواهد شد و در واقع میزان جمعیت بین 91تا 102میلیون نفر در نوسان خواهد بود.
آذر معتقد است:لازم نیست ما تمامی گروههای سنی را برای سیاستهای جمعیتی و باروری هدفگذاری کنیم بلکه بررسیهای مرکز آمار ایران نشان میدهد که اگر تمرکز و برنامهریزی را روی سن 20تا 24سال بگذاریم میتوانیم دغدغه مقام معظم رهبری و چالشهای جمعیتی را پوشش دهیم.
رئیس مرکز آمار ایران موضوع سالمندان را چالش جدی جمعیتی در 30سال آینده دانست و افزود: لازم است کمیت و کیفیت جمعیت با هم درنظر گرفته شود. جمعیت کشور چه با باروری1.3و چه با باروری 2.1پیش برود تا الان دغدغه ما برنامهریزی برای بچههای دهه 60 و اشتغال بوده اما در 30سال آینده بحث سالمندان و تأمین اجتماعی، چالش جدی کشور خواهد بود.
وی با تأکید بر لزوم ایجاد شورایعالی جمعیت، اضافه کرد: بدون تردید مرکز آمار ایران بهعنوان یک نهاد حرفهای مستقل معتقد است که باید در سیاستهای جمعیتی تجدیدنظر کرد. در این راستا به مجلس توصیه میکنیم که حتما به سمت کانون تحلیلی و تصمیمگیری جمعیتی تحت عنوان شورایعالی جمعیت پیش برود تا سیاستهای جمعیتی اجرا شود.
آمار جمعیت کل کشور براساس سرشماری اخیر 75میلیون و 149هزار و 669نفر اعلام شدکه متشکل از50.4درصد آقایان و49.6درصد خانمها هستند. از این تعداد 71درصد در شهرها و 29درصد در روستاها ساکن هستند. در حال حاضر امید به زندگی در مردان 72سال و امید به زندگی در زنان 74.6سال است. نتایج این سرشماری نشان میدهد که میانگین سن نخستین ازدواج برای مردان 27و برای زنان
23.5است.